Is een zorgverzekering verplicht?

Wanneer is een zorgverzekering verplicht?

Een zorgverzekering is in Nederland dus verplicht voor iedere volwassene die hier woont of werkt. Ook voor kinderen jonger dan 18 jaar moet je een zorgverzekering afsluiten. Een zorgverzekering voor je kind is gratis. Je verzekert kinderen tot 18 jaar zonder extra kosten mee op de zorgverzekering van één van de ouders. 

Waarom is een zorgverzekering verplicht?

Stel je voor: je wordt ziek, raakt gewond bij een ongeval of hebt medicijnen nodig. Dan wil je natuurlijk goede zorg krijgen. Dat kost geld. Om de zorgkosten van alle Nederlanders elk jaar te kunnen financieren, betalen we allemaal mee. Precies om die reden moet iedere volwassene in Nederland minimaal een basisverzekering afsluiten.

Zorgverzekering verplicht, maar niet verzekerd. Wat nu?

Heb je geen verplichte zorgverzekering, maar wel medische zorg nodig? Dan krijg je deze zorg gewoon. Je betaalt dan wel zélf de rekening van de arts of het ziekenhuis. Deze kan flink oplopen, zeker als je een operatie of een langdurige behandeling in het ziekenhuis nodig hebt.

Gevolgen onverzekerd voor zorgverzekering

Maar er zijn meer dure gevolgen als je geen verplichte zorgverzekering afsluit. Het Centraal Administratie Kantoor (CAK) controleert namelijk of iedere volwassen inwoner van Nederland een zorgverzekering heeft. Blijkt dat je die niet hebt, dan ontvang je een brief van het CAK. Je hebt dan nog drie maanden de tijd om alsnog de verplichte zorgverzekering af te sluiten. Doe je dit niet? Je loopt dan het risico op een boete. Deze boete kun je in totaal twee keer krijgen. Meer hierover lees je in het artikel ‘Geen zorgverzekering’.

Als je daarna nog steeds geen zorgverzekering afsluit, meldt het CAK je aan bij een zorgverzekeraar. Je betaalt dan een hogere premie, omdat er een boete in de premie wordt verwerkt. Het CAK houdt de premie in op je salaris of uitkering. Als je geen vast inkomen hebt, krijg je een acceptgiro thuisgestuurd. De verzekering via het CAK houd je een heel jaar, daarna kun je zelf weer een zorgverzekering afsluiten.

Geen geld voor verplichte zorgverzekering?

Het NIBUD signaleert in een item van de NOS dat steeds meer mensen hun zorgverzekering niet kunnen betalen. De zorgpremie kan ook een flinke kostenpost zijn. Zelfs als je alleen de verplichte basisverzekering afsluit, ben je gemiddeld 138 euro per maand kwijt. Gelukkig zijn er wel een paar dingen die je kunt doen om de premie voor je zorgverzekering zo laag mogelijk te houden.

• Kies een goedkope zorgverzekering die past bij je zorgbehoeften. Ga je zorgverzekering vergelijken op Geld.nl en vind de zorgverzekering met de laagste premie die bij jouw zorgwensen past.
• Vraag zorgtoeslag aan bij de Belastingdienst. Als je inkomen niet toereikend is om je zorgpremie zelf te betalen, heb je vaak recht op een toeslag. Die loopt op tot enkele tientallen euro’s per maand.
• In sommige gemeenten kom je met een laag inkomen in aanmerking voor een tegemoetkoming om je zorgpremie te betalen. Informeer bij je gemeente naar de mogelijkheden.
• Lees daarnaast in het artikel Zorgverzekering niet betaald wat je kunt doen om problemen te voorkomen als je je zorgverzekering niet kan betalen.

Wanneer is een zorgverzekering niet verplicht?

Er zijn een paar situaties waarin een zorgverzekering afsluiten niet verplicht is. Namelijk:

• Je bent militair. Zolang je in dienst bent, krijg je een zorgverzekering van Defensie.
• Je werkt in het buitenland. In sommige situaties moet je een zorgverzekering afsluiten in het land waar je werkt. Lees meer over je zorgverzekering en werken in het buitenland.
• Je zit in de gevangenis. Het ministerie van Veiligheid en Justitie is dan verantwoordelijk voor jouw zorg en de kosten hiervan. Als je straf voorbij is, moet je wel zelf een zorgverzekering afsluiten.
• Als je gemoedsbezwaarde bent. Dit wil zeggen dat je vanwege je geloofsovertuiging geen verzekeringen wilt afsluiten. Je kunt je dan bij het CAK aanmelden als gemoedsbezwaarde.

Aanvullende zorgverzekering verplicht?

Een aanvullende zorgverzekering is, in tegenstelling tot de basisverzekering, nooit verplicht. Heb je specifieke zorgwensen? Dan loont het de moeite om een aanvullende verzekering af te sluiten. Denk bijvoorbeeld aan een tandartsverzekering als je vaak hoge tandartskosten hebt. Lees hier of je het beste wel of geen tandartsverzekering afsluit in jouw situatie.

Ook als je behoefte hebt aan extra fysiotherapie, een bril of alternatieve geneeswijzen ben je vaak aangewezen op een aanvullende zorgverzekering. Lees direct of jij wel of geen aanvullende zorgverzekering nodig hebt.

Tip! Op zoek naar een voordelige aanvullende zorgverzekering? In onze handige zorgvergelijker geef je precies aan wat jouw zorgwensen zijn. Je ziet dan direct welke verzekeraar een aanvullende verzekering biedt met de dekking die je zoekt.

Zorgverzekering verplicht: de feiten op een rij

We zetten alle feiten over de verplichte zorgverzekering overzichtelijk voor je op een rij:

• Om de gezondheidszorg in Nederland betaalbaar te houden, moet iedere volwassen inwoner verplicht een basisverzekering afsluiten.
• Een basisverzekering is verplicht. Of je ook een aanvullende zorgverzekering afsluit, bepaal je zelf.
• Het Centraal Administratie Kantoor (CAK) controleert of volwassenen in Nederland verzekerd zijn. Heb je geen zorgverzekering? Dan krijg je een waarschuwing van het CAK. Sluit je na de waarschuwing van het CAK nog geen zorgverzekering af? Dan krijg je een boete opgelegd. Dit kan het CAK twee keer doen. Daarna sluit het CAK een zorgverzekering voor je af. Hiervoor betaal je een hogere premie dan normaal.
• In sommige situaties is een zorgverzekering niet verplicht. Bijvoorbeeld als je gemoedsbezwaarde bent, in de gevangenis zit of in militaire dienst bent.
• Soms sluiten mensen geen zorgverzekering af, omdat ze weinig geld hebben. Het is uiteindelijk altijd duurder om geen zorgverzekering te hebben. Je betaalt je gezondheidszorg niet alleen zelf, maar riskeert ook dure boetes en een hoge verplichte zorgpremie.